En dan moet je ook nog eten…

Je kent dat wel. Je komt uit school of werk, of de tijd is omgevlogen na een dagje thuis bezig zijn. Je hoofd bevat meer prikkels dan waar jij gelukkig van wordt en in theorie schijnt het ook nog verstandig te zijn om iets van avondeten naar binnen te werken. De grote vraag op dit moment is alleen: hoe dan? In deze blog geef ik je praktische handvatten om, ondanks een vol hoofd, nog energie in de vorm van (gezonde) voedingsstoffen op te doen. Natuurlijk zijn er heel veel situaties denkbaar, en als autist vond ik het erg fijn om deze even op te delen in categorieën – dat nemen jullie me vast niet kwalijk. Ik heb er het stoplichtsysteem voor gebruikt, waarbij groen staat voor “ik zie het wel zitten om naar de supermarkt te gaan en te koken”, oranje is “poeh, even op mezelf letten, ik kies voor óf de supermarkt óf koken” en rood is “error! ik wil het allebei helemaal niet”.

Groen: naar de supermarkt én koken

Je hebt nog energie om boodschappen te halen en daarvan iets in elkaar te flansen? Top! Over naar de supermarkt gaan is al een leerzame blog geschreven, klik hier. Deze gaat vooral over tips die je kunnen helpen om met de overprikkelende omgeving om te gaan. Maar natuurlijk moet je ter plaatse ook wat uit gaan kiezen. Wat kan jou dan helpen als je het allemaal niet te complex wilt maken? Nou, bijvoorbeeld:

• Zorg dat je thuis een lijstje hebt met makkelijke en gezonde recepten waar je uit kunt kiezen. Zelf ben ik van plan een pagina in mijn bullet journal aan te gaan maken voor zulke “noodrecepten” (verhoogt ook nog eens de creativiteit), maar een receptenmap of lijstje met linkjes in je telefoon werkt natuurlijk net zo goed. Misschien is het voor jou even zoeken en uitproberen welke recepten geschikt zijn. Het kan dan helpen om je familie en vrienden te raadplegen voor tips (want ja, ook mensen zonder autisme maken graag snelle, voedzame maaltijden klaar in hectische tijden), of receptenblaadjes van supermarkten mee te nemen. Daar staan vaak ook veel recepten in voor mensen met een “ik-heb-een-druk-leven-help-wat-moet-ik-koken-probleem”.
• Zorg dat je een goedgevulde voorraadkast hebt. Altijd handig als je de helft van je ingrediënten al klaar hebt staan! Er zijn een heleboel (gezonde) producten die je gemakkelijk kunt bewaren, zoals pasta, rijst, couscous, sauzen en dressings, blikgroenten- en peulvruchten en noten, maar denk ook eens aan diepvriesgroenten, diepvriesaardappeltjes en vlees(vervangers) die je in kunt vriezen. Dat scheelt je weer lange boodschappenlijstjes en extra supermarkttijd (= extra prikkels).
• Koop een verspakket. Ja echt, deze dingen zijn ideaal. Eén box gevuld met bijna alle ingrediënten die je nodig hebt (je hoeft hooguit nog wat vlees/olie/rijst/noten toe te voegen) en je staat in een paar minuten weer buiten. Meestal staat er ook een bereidingstijd op zodat je kunt selecteren op hoeveel tijd je kwijt wilt zijn aan het koken. En, niet onbelangrijk, de meeste verspakketten bevatten ook lekker veel groente. Heb je over? Vries deze restjes dan in voor gevalletjes van code rood (kom ik straks op terug).

Oranje: naar de supermarkt óf koken

Je bent moe, maar kan nog wel een bezoekje supermarkt aan. Of een kooksessie. Maar niet allebei, a.u.b. Hier volgen wat tips voor code oranje!

• Vraag hulp! Misschien heb je wel een huisgenoot die de boodschappen voor je wil halen of van jouw gekochte producten een maaltijd in elkaar wil zetten. Hierbij kan je natuurlijk ook een paar tips gebruiken die ik hierboven al heb genoemd. En ja… ik hoor mezelf hier wijze adviezen geven die ik zelf maar oh zo moeilijk vind om op te volgen, want hulp vragen is niet makkelijk. Maar mijn ervaring leert dat als je uitlegt dat je even niet teveel prikkels kan hebben, anderen echt bereid zijn je te helpen. En dat is in het kader van zelfzorg soms gewoon even belangrijk. Doen dus!
• Bestel je boodschappen/maaltijdboxen of haal ze af. Als het vanwege welke redenen dan ook niet mogelijk is om hulp te vragen, kan dit een goed alternatief zijn. Nadeel is dat je een bestelling wel van tevoren moet plaatsen, dus je moet een beetje inschatten op welke dagen je moe thuiskomt en geen zin hebt in gedoe rondom het avondeten.
• Eet een afhaalmaaltijd. Want andersom kan natuurlijk ook: je wilt wel naar de supermarkt, maar niet koken. Tegenwoordig bestaan er best veel fancy alternatieven voor de kleffe kant-en-klaarmaaltijd, zoals hippe maaltijdsalades of lekkere stoommaaltijden. Die bevatten verse ingrediënten en hoef je maar 5 minuutjes in de magnetron te zetten om alles gaar te laten stomen. Top uitvinding, wat mij betreft.

Rood: geen van beiden!

Oeps… je bent toch iets té druk geweest (of helemaal niet, maar desondanks overprikkeld… het kan raar lopen in een autistisch brein). Naar de supermarkt gaan of koken is er nu even écht niet bij. Je overweegt je avondeten dan maar over te slaan, maar… misschien zijn er ook andere opties.

• Again… vraag hulp! Onder code rood misschien nog wel belangrijker dan onder code oranje. Misschien heb je wel een huisgenoot die voor het eten wil zorgen, zodat je toch een goeie maaltijd binnenkrijgt.
• Het kan natuurlijk ook zo zijn dat hulp vragen je even teveel is. Sociaal contact is ook een bron van prikkels, dus dat is heel begrijpelijk. Daarnaast kan je het gevoel hebben dat er van je verwacht wordt samen te eten, terwijl je daar even niet voor in the mood bent. Maar gelukkig zijn er alternatieven. Zelf vind ik het altijd erg handig om restjes van maaltijden die ik gekookt heb, in te vriezen. Op momenten dat je dan even niet veel kunt hebben, hoef je alleen maar een restje uit de vriezer te pakken en op te warmen! Tip: schrijf bij invriezen wel even op het bakje wat erin zit en welke datum het is. Bevroren is een maaltijd soms onherkerkenbaar en je wilt wel even weten wat je gaat eten.
• Ennuh, last but not least: soms moet je gewoon even niet te streng voor jezelf zijn en bestaat er ook nog altijd zoiets als Thuisbezorgd.nl 🙂

De lijst hierboven is natuurlijk niet compleet. Dus ik ben wel benieuwd: welke tips heb jij als het om het klaarmaken van avondeten gaat?